Dünyanın En İyi Canlandırma / Animasyon Eğitimi Veren Okulları

Daha önce Türkiye’de animasyon eğitimi veren okullar hakkındaki araştırmamı paylaşmıştım. Alternatif bir çözüm olarak grafik tasarım yüksek lisansı yolunu seçtiğimi ve o süreçte neler yaptığımı paylaşmıştım. Ayrıca arkamızdan çok yetenekli ve animasyona arzulu bir nesil geliyor. Maalesef eğitim sistemimizin ve sektörümüzün onları doyurmaya yeterli olmadığını düşünüyorum. Gençlere yurt dışındaki animasyon okulları konusunu da değerlendirmelerini öğütlerken kendime de bakayım dedim uygun okul var mı diye. Sonra bu araştırma ortaya çıktı.

Dünyadaki ekonomik denge arz-talep ilişkisi üzerinde ilerler. Eğer bir ülkedeki bir sektörde endüstrileşme varsa o alanda para kazanma imkanı vardır. Örneğin çevrenizde sürekli binalar mı yapılıyor, o zaman inşaat sektörü para kazanmak için iyidir. Fakat kitap okunmayan, okunanların da çoğunluğunun korsan olduğu bir ortamda kitap yazmak geçimizi sağlamaya yetmez. Gıda, sağlık, bürokrasi gibi sektörler asgari işleyen bir düzende mutlaka iş bulabileceğiniz alanlardır. Arzı olduğu için talebi de ardından gelir. Fakat ola ki siz bu zinciri kırıp rutin dışı “bilim”, “sanat” yapacağım derseniz ve eğer yaşadığınız toplumda bu iş “hobi”, “deli işi”, “faydasız” olarak görülüyorsa hayatınız biraz zor geçecek demektir.

Neredeyse her hafta, sanki bir şey başarmışım gibi, “nasıl animatör olunur?” mailleri alıyorum. (tek farkım araştırma ve paylaşma delisi olmam) Açıkçası ben de bu sorunun cevabını araştırıyorum. İşin pedagojik sosyolojik ve teknik altyapısına kadar araştırdığım halde çıkış yolu bulamıyorum. Animasyon ekip, grup, stüdyo işi. Büyük bir organizasyon uyum ve sabır istiyor. Bunlar olmaz ise çizgi film yapmazsınız demiyorum. Herkes yapabilir. Fakat bu işten para kazanmak, kitlelere ulaşmak için ortamın da buna uygun olması gerekiyor.

Hiç kitap okumayan bir toplumda kitap yazmaya çalışmadan önce insanlara okumayı öğretmeniz gerekir. Bu durumda bir karar vermeniz gerekiyor: Ya kalıp çevrenize okumayı öğretmek için zaman harcayacaksınız ya da kitap okuyan bir ortama gidip sevdiğiniz işi yapacaksınız. Her türlü seçime saygılıyım. Eğer olmayan endüstrimize tutunamadıysanız ve animasyon alanında eğitim veren yurt dışında bir okul bakıyorsanız bu yazı sizin için.

İlk önce animasyon alanında endüstrileşmiş belli başlı ülkeleri tanıyalım. Bu bilgileri forumlar ve konu hakkındaki çeşitli yazılardaki yorumlardan özetledim.

Animasyon Bölgeleri

ABD – Kanada

Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada’yı tek başlık altına alma sebebim birbirlerine çok yakın ticari bağları olmaları ve Kanada’nın ABD özel efekt ve animasyon alanında arka bahçesi rolünü üstlenmesi. Ben araştırmamda bunları aynı başlıkta topladım ama tabi belli başlı farklar da var. Kanada soğuk bir ülke ABD sıcak. Kanada insanları daha sıcakkanlı çünkü göçmen nüfus ve kültürel çeşitlilik dolayısıyla hoşgörü daha fazla. ABD podyum gibi düşünün en vahşi kapitalizm var ve yalnızsınız. Risk büyük; ama kazanç da büyük. Bu nedenle Kanada şu sıralar çok popüler.

Not: Tabii dil olayını halletmeniz gerektiğini söylememe gerek yok. Hatta var olan İngilizcenizi kusursuz hale getirmeniz her zaman avantajınıza olacaktır.

Artıları: Sektörün en güçlü olduğu bölge, okullar kaliteli, İngilizce’nin dünyada en çok öğretilen dil olması.
Eksileri: Pahalı olması, rekabetin zorlu olması (tutunmak zor, işinizde en iyisi olmalısınız). Kanada soğuk, ABD sıcak, mesafe olarak aşırı uzak olması (eve git gel yapmayacaksınız).

Japonya

Japonya’da manga anime başlıklı üniversite bölümleri var. Fakat devlet burusu alamadıysanız Japonya’da tutunmak gerçekten çok zor. Eğer gençseniz (22-24) ve anime’den başka bir şey yapmam diyorsanız gidin gelmeyin.

Artıları: Manga ve anime’nin anavatanı olması, Hayao Miyazaki’nin bu ülkede yaşaması.
Eksileri: Japonca öğrenmek, Belli bir yaş üstüne pek sıcak bakmamaları (gençler için iyi tabi bu), mesafe olarak uzak olması, kapalı bir toplum olduğu için kültürlerine adapte olmanın zor olması, eğer devlet bursu bulamadıysanız gerçekten pahalı olması.

Fransa

Fransızca sorununuz yoksa Fransa en önde gelen seçenek gibi görünüyor çünkü dünyanın en iyi animasyon okulu bu ülkede. ABD kadar piyasayı domine edemeseler de kendilerine yetecek kadar başarılı animasyonlar yapıyorlar. Mesela şu yazımda bahsettiğim “paten kayan kız” animasyonunun Fransız dört animasyon öğrencisi yapmış.

Artıları: Sanat alanında (tartışmasız) dünyanın kalbi olması, güzel şehirlerinin olması, okullarının dünya çapında olması, diğer bölgelere nazaran Türkiye’ye yakın olması.
Eksileri: Fransızca öğrenmek (Yani bilmeyen için zor), göçmenlere bakış sıkıntı.

İngiltere

İngiltere de çok güzel okullar var ama bir zamanların ilk tercihi olduğu için huysuz İngilizler ülkeye vize ile giriş işlerini her geçen gün daha da zorlaştırıyorlar.

Artıları: Sivil toplumun oturmuş olması, İngilizce’nin dünyada en çok öğretilen dil olması, diğer bölgelere nazaran Türkiye’ye yakın olması.
Eksileri: Göçmenlere gün geçtikçe daha çok zorluk çıkartmaları (Avrupa birliğinden çıktıları için artık Ankara Antlaşması da geçersiz oldu.), kasvetli bir ülke olması.

Güney Kore

Bu listede Türkleri en çok seven ve en çok animasyon üreten ülke Güney Kore. Fakat bu artık kölelik düzeyine ulaşmış durumda. Simpsonlar bu konuyu işlemişlerdi bir ara :/ Okulları ise Japonya gibi yaş sınırı koymuyor ancak ilk yirmiye sokabildikleri bir okulları yok açıkçası buna ihtiyaçları da yok. Ne olursa olsun iş buluyorlar.

Artıları: Türkiye’ye sempati ile bakmaları, burs ve eğitim sisteminde yaşa Japonya kadar önem vermemeleri, yabancı öğrencilere açık ve teşvik edici burslar vermeleri.
Eksileri: Dil sorunu (Korece öğrenmelisiniz), kültürel farklılıklar (bana çok sevimli geliyorlar ama size pek öyle gelmeyebilirler).

Çeşitli Avrupa Ülkeleri

Tabii ki Yunanistan veya Romanya değil de, Belçika, Hollanda, Almanya, İspanya, Polonya, Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerden bahsediyorum. Belki dünyanın en büyük animasyon endüstrileri değiller ama o endüstrilere kolayca geçiş yapmanızı sağlayabilirler. Hatta belki sakin bir ülkede yaşamak ve kendi mütevazı animasyonunuzu yapmak asıl istediğiniz şeydir. Lois van Baarle mesela Hollandalı çok tatlı bir illüstratör ama Disney’e çiziyor. Wacom Intuos tabletlerin yeni kutularındaki çizim bu şirin yaratığa ait.

Artıları: Ucuz olması (özellikle eski doğu bloku yani eski komünist ülkeler neredeyse ücretsiz eğitim verecek), diğer bölgelere nazaran Türkiye’ye yakın olması, sakin olması.
Eksileri: Dünya çizgi film sektörüne uzak olması, her ülkenin yerel dilini bilmek de önemli ve zor.

Dünyanın En İyi 20 Animasyon Okulu 2015

Tamam şimdi gelelim okullara. Animation Career Review diye bir site var. Her sene Animation (animasyon), Cartooning (çizgi film), New Media (yeni medya), Game Design (oyun tasarım), Graphic Design (grafik tasarım) alanlarında dünyanın en iyi okulları listesi yayınlıyor. Ayrıca bu alanda çeşitli makaleler yayınlıyor. Kötü yanı ABD merkezli olması ve dünya çapındaki son araştırmasını 2015‘te yapması. Yine de ilk 20 okul listesinde ilk 10’a baktığımızda okullar ve ülkeleri size fikir verecektir.

1. Gobelins, The School of Visual Communication. Paris and Noisy-le-Grand, France.
2. Vancouver Film School (VFS). Vancouver, Canada.
3. Sheridan College. Ontario, Canada.
4. Supinfocom Rubika. Valenciennes, France, and Pune, India.
5. National Film and Television School. Beaconsfield, United Kingdom
6. Bournemouth University. Bournemouth, United Kingdom.
7. Graduate School of Crafts Art (ESMA). Nantes, Toulouse, and Montpellier, France.
8. Vancouver Institute of Media Arts (VanArts). Vancouver, Canada.
9. Seneca College. Toronto, Canada.
10. Créapole. Paris, France.

Özetle ilk onda 4 Fransa, 4 Kanada, 2 İngiltere okulu bulunuyor. Sıralama her sene değiştiği için 11-20 arasına da bakmakta fayda var.

11. Royal College of Art. London, United Kingdom.
12. The Animation Workshop. Jutland, Denmark
13. Filmakademie Baden-Wuerttemberg. Ludwigsburg, Germany.
14. Melies – Escola de Cinema 3D e Animação. São Paulo, Brazil.
15. Media Design School. Auckland, New Zealand.
16. Emile Cohl School. Lyon, France.
17. Trazos School of Arts. Madrid, Spain.
18. Teesside University. Middlesbrough and Darlington, England, United Kingdom.
19. SAE Institute Paris. Paris, France.
20. Anomalia. Litomyšl, Czech Republic. 

Burada da karşımıza 2 İngiltere, 1 Danimarka, 1 Almanya, 1 Brezilya, 1 Yeni Zellanda, 2 Fransa, 1 İspanya, 1 Çek Cumhuriyeti okulu çıkıyor. 2015’in 36. sırasında Japonya’yı görüyoruz. Fakat Japonya’nın sıralamaya alınmasına bile gerek yok, kendi kendine yeten bir endüstri ve dışarı animasyon satmadan da çok rahat çark dönüyor. Yabancı sanatçılara karşı da kapalı olduğu için anketlerde sıralamakta güçlük çekiyorlar.

En İyi Animasyon Okulları (Alternatif liste uluslararası öğrenciler için)

Her ne kadar VFS’li olsam da forumlar sıralamanın daha farklı olduğunu söylüyor. Aşağıda ise rastladığım okulları ülkelere göre grupladım. Her bölümün farklı olduğu için fiyat aralığı yazdım. Dikkat parantez içleri yıllık ortalama eğitim ücretleri, bir o kadar da yaşam masrafı olacağı ve eğitim süresinin 1-4 yıl arası değişeceği için bütçenizi ona göre ayarlayın derim. Doğu bloku dışında uluslararası öğrencilere (International Student) her zaman yüksek ücret aldıklarını da ekleyelim. Normalde bir Kanadalı kendi ülkesinde 1500 dolara okuyabiliyor yani. Mültecilerin dünyasına hoş geldiniz. Fiyatları görünce şehrinizdeki okulun ne kadar da güzel göründüğünü düşüneceksiniz. Şahsen ben okulum için öyle düşünmüştüm; fakat işte sektör…

1. Kanada (60,000-120,000 TL)
1.1 Capilano University
1.2 Sheridan College, Toronto
1.2 ThinkTank, Vancouver
1.3 AI: The Arts Institues of Vancouver
1.4 VFS: Vancouver Film School
1.5 Vancouver Institute of Media Arts (VanArts)

2. İngiltere (61,000-110,000 TL)
2.1 National Film & TV School, Beaconsfield
2.2 Bournemouth University. Bournemouth

3. Fransa (40,000-66,000 TL)
3.1 Gobelins The School of Visual Communication. Paris and Noisy-le-Grand
3.2 Créapole. Paris

4. Japonya (21,500-27,500 TL)
4.1 Digital Hollywood University, Tokyo
4.2 Tokyo Animation College

Eğitim Programı Türü

Sıralamanın bir diğer sıkıntısı ise Certificate (Sertifika, bir kaç ay), Diploma (sertifikadan uzun bachelor’dan kısa mesleki bir eğitim, max. 1 sene), Associate’s (önlisans, 2 sene), Bachelor’s Degree (lisans, 4 sene), Master Degree (yüksek lisans, min. 2 sene) ayrımı konusu.

1. Genelde sertifika ve diploma piyasaya yönelik eğitim verir kısa sürer (en fazla 1 sene) çünkü konu dışı (tarih, felsefe gibi) bir eğitim almazsınız fakat bu tür eğitime kabul edilmek için temel bir lisans (4 senelik üniversite) eğitiminizin olması beklenir.
2. Bachelor’s Degree ise bildiğiniz 4 senelik üniversite programı, en kapsamlı ve uzun süren eğitim bu. Sizi sıfırdan alır ve meslek erbabı yapar. Liseden sonra gitmek isteyenlere veya ikinci bir üniversite okuyacak kadar sabırlı olanlara uygun.
3. Master Degree ise bizdeki yüksek lisansa karşılık geliyor. Bu bölüme kabul edilmek için elle tutulur bir Bachelor’s Degree’nizin olması gerekir. Mesela ben zaten 2 tane üniversite bitirdiğim ve yüksek lisans öğrencisi olduğum için kendime sertifika, diploma veya doktora programı araştırdım ki mantıklı olsun. Fakat bizde pek geçerli olmasa da yurt dışında geçerli olan ve olması gereken bir kural var. Master ve doktora akademisyen olmak isteyenler için uygun bir program. Eğer master programına girdiyseniz piyasada animatör olacağım derseniz size “ne saçmalıyor bu, o zaman üniversitede işe ne?” diye bakarlar. Fakat işinize bilimsellik katar hem sanatı hem de araştırmayı bir arada yürütürüm diyorsanız olur bak o.

Ayrıca her ülkenin eğitim sistemi farklı olduğu için eğitim süreleri de değişiklik gösterebiliyor. Seçim de işte burada zorlaşıyor. Hangi ülkenin hangi okulunun hangi programının hangi diploma derecesi? Tüm bunları araştırırken ülkenin kültürü, eğitim süresi, eğitim ücreti, kabul şartları ve eğitim dili de büyük rol oynuyor. Yani ortak bir sıralama değil de kendi özelliklerinize ve imkanınıza en uygun ülkeyi, okulu, programı bulmanız gerekiyor. Bunu için tek tek okulların ilgili bölümlerinin sitelerini inceleyip iletişim kurmanız şart.

Dil Meselesi

İngilizce isteyen okullar ABD’de TOEFL: 82 puan (sınav ücreti: 185$) istiyor. İngiltere türevleri (Kanada, Avustralya) ise genelde IELTS: 6.5 puan (sınav ücreti: 500TL) istiyor. Bu sınavların geçerlilik süresi ise 2 sene. Japonya, Kore, Almanya, Fransa’da kendi dillerini bilmenizi ister. Avrupa ülkeleri her ne kadar dersleri İngilizce verdiklerini iddia etseler de oradaki kültürel ortama ve hayata adapte olmanız için yerel dili de bilmeniz gerekli.

Sonuç

Ben şahsen 3 hafta 7 gün bu okulları araştırdım. Hatta cgsociety.org gibi forumlarda okullar hakkındaki yorumları inceledim. Listelediğim okullardan bana uygun olanları işaretleyip tek tek sitelerine baktım. Gerçekten yorucu bir süreçti sonunda birinde karar kıldım başvurumu yaptım ve kabul edildim.

Kısmetse, Hacettepe’de tezimi verip, Vancouver Film School’da 2017 yılında “Animaton & Concept Art” diploma programına başlayacağım. Umarım siz de kendinize uygun bir okul bulursunuz.

Umarım ufuk açıcı bir araştırma olmuştur, size de kendi araştırmanızda iyi yolculuklar..