Verimlilik programlarını duymuş muydunuz? Tez aşamasındaki öğrencilerin, bilgisayar başında dikkat toplamak isteyen vatandaşlarımızın veya ekmeğini bilgisayardan kazananların hayatını kolaylaştırabilecek “procrastination” (tr: erteleme) savar bazı yazılımlar var.
Çalışmaya başlamadan önce o çalışma için yaptığınız hazırlığın, yapacağınız işi daha da imkansız hale getirdiği oldu mu? Gavurlar buna “procrastination” diyor. Türkçe karşılığı yok. Procrastination bir bakıma, bu günün işini yarına bırakmak, kaytarma sanatı, üşeniyorum o halde yarın felsefesidir. Sınav günü oturup film izlemek, büyük bir temizliğe kalkışmak gibi. Belki de tembellikte usta bir millet olduğumuz için foyamız meydana çıkmasın diye böyle bir kavramın Türkçe karşılığı yok. Fakat adamlar meselenin adını koymuş ve buna karşı çeşitli yöntemler geliştirmişler.
Evet, en ilkel ve en basit yöntem bilgisayarın fişini çekip kendimizi sokağa atmaktır. Fakat günümüzde bunlar da etkisiz; çünkü bilgisayar her yerde, işimiz gücümüz tüm ekmeğimiz bilgisayar, bu nedenle hem bilgisayarın açık olduğu hem de onu daha verimli kullanmayı sağlayan yöntemler gerekiyor. Ecnebi yazılımcılar bu konuda zayıf irademize yardımcı olacak, bizi bizden koruyacak bazı programlar geliştirmişler. Gelin bakalım:
Listedeki favorim Cold Turkey (Soğuk Hindi), Türkçe karşılığı betona yatmak. En radikal ve en acı veren bağımlılıktan kurtulma yöntemidir. Bağımlılık yaratan maddeye erişim aniden ve tamamen kesilir. Mesela bir uyuşturucu bağımlısını iki gün bir odaya kapatılır, yalvarıp yakarmasına aldırılmaz.
Program da adını buradan alıyor ve liste yapıp belirlediğiniz program ve sitelere belirlediğiniz zaman aralıklarında erişiminizi engelliyor. Bilgisayar normal haline gelmesi için açıp kapamak yetmiyor, bir hafta geçmesi gerekiyor. Şahsen ben ücretsiz zamanlarında kullandım etkili oldu. Ama şimdi paralı olmuş. Eğer ciddi düşünüyorsanız parasına değer.
Fiyat: Basic Ücretsiz, Pro 14,99 Ücretsiz versiyonun içinde takvim yok, sadece zamanlayıcı var, takvim yoksa pek anlamı da yok zaten. Pro versiyonun yanına bir de ForceDraft diye bir program eklemişler aşağıda bahsettiğim “Write or Die” gibi hedeflediğiniz kadar yazmadan yakanızı bırakmayan bir program. Tez için şimdilik en mantıklı paket bu sanırım.
Freedom (Özgürlük!?) bilgisayarınızın internetini haftanın belirli saatleri arasında bloklamaya yarıyor. Anti-Social (asosyal) ise yine haftanın belirli zaman aralıklarında ama sadece belirlediğiniz sitelere (Twitter, Facebook vb.) girmenizi engelliyor. İkisi birlikte 20 dolar imiş. Bu liste içinde kullanımı en kolay olan program paketi ve Cold Turkey programına yakın kalitede. Zayıf noktası bilgisayarı açıp kapayınca etkisiz olması.
Apple Mac bilgisayarlarda Freedom için ücretsiz bir alternatifi mevcut: Selfcontrol Apple varsa buna gerek yok yani.
Uygulamaları yasaklamaya çalışan program. Mesela mesai saatleri içinde Media Player’ı blokluyor ki film izlemek yerine tezinizi yazın diye. En önemli özelliği ücretsiz olması. En büyük eksiği haftalık bir takvimi yerine zamanlayıcı kullanması mesela 2 saat kapatıyorsunuz sonra yine açık.
Fiyat: Yok.
2. Browser Engelleyiciler
Eğer tek browser (internet tarayıcısı: Chrome, Firefox) kullanıyorsanız bu eklentiler işinize yarabilir. Belirlediğiniz çalışma zamanları içinde zaman hırsızı malum sitelere (Facebook, Twitter, Instagram, Tumblr vb…) girmenizi engelleyen eklentiler. En büyük artıları ücretsiz olmaları. En büyük eksileri başka bir browser’ınız varsa ona etki etmemesi.
Mozilla Firefox için LeechBlock
Google Chrome için Productivity Owl (Özellikleri: Takvim, İzin verilen siteler, Yasalık siteler…)
3. Zaman Planlayıcılar
Pomodoro, maksimum çalışma verimini sağlamak için oluşturulmuş standart bir zamanlama tekniği. Aşağıdaki videoda kısaca anlatıyor.
Kitabın özeti: 25 dk’lık çalışma süresi + 5 dk mola = yani 30 dk’lık paketimizi yapacağımız işin ihtiyacına göre planlıyoruz. Mesela öykü yazacağım diyorum ki 3 domates çalışayım. Sağlam ön hazırlık istiyor. Teknik ilgi görünce internet üzerinden domates şeklindeki dandik zamanlayıcıyı ve kitabı satar oldu pis kapitalistler. Biz çalışmak istiyoruz bunların gözü cebimizde. Almayın hiç bir şeylerini. Zaten kişiye göre de değişir o süre. Bana 35 dk + 5 dk iyi gelmişti, mesela bizim lisede 50 dk + 10 dk yapmışlardı okuldan nefret ederdik. (Zamanla ilgisi yok ama)
Kaç dakikalık zaman aralıklarıyla çalışacaksınız, ne kadar mola vereceksiniz. Günlük çalışma limitiniz ne olacak bunları planlamanıza yarayan program. İster pomodoro ister commodore süresine göre yapın hepsine uyumlu. Ayrıca günlük çalışma istatistiklerinizi de tutuyor. Çalışmayı da fare ve klavye hareket süresini ölçerek kaydediyor. Artık fare ile neye tıkladığınız size kalmış. Kendinizi çok kaptırırsanız ekranda bir kaç dakikalık mola vermeniz gerektiği ve çeşitli egzersiz önerileri var.
Uzun süre kullandım hala yüklü ama varlığını hissetmiyorum çünkü belli bir süre sonra eliniz refleks olarak programı kapamaya başlıyor. Bu nedenle uzun süre kullanımda etkisini yitiriyor. Yeni programlara bakmak lazım. Ertele tuşunu kapatırsak da bu sefer önemli bir yazışmanın ortasında kesintiye uğrayabiliyorsunuz. Akıllı adam işi değil yani. Ama duruyor işte alıştık birbirimize.
Google Takvim kullanıyorsanız, facebook doğumgünü habercisi gibi gelecek etkinliklere ne kadar süre kaldığını yazıyor. Mesela açıköğretim sınav tarihleri, kayıt tarihleri vb. bir sürü şekilde kullanılabilir.
Yazar olmak isteyenler için düşünülmüş. Belirlediğiniz zaman aralıklarında hedeflediğiniz miktarda yazı yazmanızı sağlıyor kotayı doldurmadan yakanızı bırakmıyor.
Bildiğiniz Word programını sadeleştirmişler. Sadece harfler ve siz… Dikkat dağıtıcı başka hiç bir şeyi yok. WriteRoom, Apple Mac bilgisayarlar için, DarkRoom ise Windows PC için.
Bu gerçekten çok ilginç bir yazılım. Bir Chrome eklentisi. Çeşitli renklerde suni gürültü üretiyor. Kalabalık ve gürültülü bir yerde çalışıyorsanız. Şelale benzeri fon sesleriyle odaklanmaya yardımcı oluyor. (Bunu yerine Barok müzik daha iyi bir fikir sanki ama siz bilirsiniz.)
Tüm internet trafiğinizi ve kullandığınız yazılımları denetleyip nerede ne kadar vakit harcadığınızı renkli grafiklerle analiz etmenizi sağlayan şizofren hizmet. Paranoyaklara göre değil. Ücretli versiyonu ek olarak Cold Turkey gibi kısıtlama özellikleri de sağlıyor. Şahsen tüm bilgisayarımın kontrolünü bu programa veremem o kadar da değil. Çok aşırı bağımlılar için son çare olarak görüyorum.
Ücret: Aylık 9$, Yıllık 72$
5.2. MeeTimer
Hafta boyunca hangi siteye ne kadar zaman geçirdiğinizin seceresini tutan ücretsiz Firefox eklentisi.
6. İngilizce Kaynaklar
Türkçe ile yetinmeyip başka neler var diyenler Google’a “procrastination” yazıp aratabilirler. (Her şeyi devletten beklemeyin.) Alttaki de “Wait But Why” sitesinin kurucusundan erteleme sanatı hakkında güzel bir Ted konuşması.
Not: Bir dev araştırmanın daha sonuna geldik. Varsa başka önerileriniz listeyi güncelleyelim, ben bunları buldum.
İrem
Çok güzel ve çok faydalı bir derleme olmuş. Ellerinize sağlık.