Ozgur Serdar Altunoglu

Animasyon ve Konsept Sanatı

  • CV
    • CV (Türkçe)
    • Yazılar
    • Hizmetler
    • Linktree
    • Hakkımda
  • ART
  • BLOG
  • İLETİŞ
  • Türkçe
Banksy Pulp Fiction

Sinema Dili Atölye Notları @ Gümüşlük Akademisi

Tarih: 2014-08-15
Kategori: Eğitim, Sinematografi

Yedinci sanat pahalı bir uğraşı ve tek başına gerçekleştirmek zor.  Animasyon yapacaksanız ve projeniz için Kültür Bakanlığı veya Bilmemne Festivalinden destek isteyecekseniz senaryo yazımı hakkında bir şeyler biliyor olmanız gerekir. Ben de bu niyetle Gümüşlük Akademisindeki Ümit Ünal‘ın Sinema Dili atölyesine katıldım. Atölye üç günlüktü ve bir çok önemli noktayı fark etmemi sağladı.

Hocamız “Senaryo yazmayı öğrenmek en az altı aylık bir süreç, bu atölyede size sinemanın dili hakkında giriş niteliğinde bir şeyler anlatacağım” dedi. İyi de dedi; çünkü benim konu ile ilgili hiç bir bilgim yoktu. Neyse işte ben de atölyeden kalan şeyleri kısa kısa yazayım dedim. Lafı uzatmadan aldığım notlara bir bakalım:

 

Birinci Gün

0. Sanatta Kural Yoktur

Dünyaca ünlü sokak sanatçısı Banksy’nin “Çıkışlar Hediyelik Eşya Dükkanından” filmini izlediyseniz, hocanın ne demek istediğini anlarsınız. Biz burada bir kural belirleriz ama biri çıkar onu altüst eden bir şey yapar. Sanat organik bir şeydir. Bu nedenle mutlakçı kurallarla tarif edilemez. Peki o zaman ne anlatacağız biz?

Dil ortak bir uzlaşı yolu. Sinema dili için de geçerli olan bu durum aslında yönetmenin film aracılığı ile izleyici ile kurduğu iletişimdir. Bu iletişim için de belirli sözcüklerin kullanılması gerekiyor. Yani kural yok derken bazı teknik kurallar var ki değişmiyor. İşte bu atölyede bu öğeleri tartışmaya çalıştık.

1. Hikayeye En Çarpıcı Olaydan Başla

Acemi sinemacı hikayeye kahramanı uzun uzun tanıtmak ile başlarmış ve bu yüzden izleyicini ilgisi yavaş yavaş azalırmış. Aslında düşünüce mantıklı geliyor, aynı durum öykü için de geçerli. Fakat bir romanda vaktimiz daha fazla olduğu için daha ağırdan alabiliriz. Bu yüzden hikayeye en çarpıcı olaydan başla, bu olay sırasında biz kahramanı tanıyalım, nasıl fikir?

2. Beş Dakika Bekleyeni Beş Dakika Çekme

Filmlerde geçen zaman nasıl gösterilir? Dönen saatler, uçuşan takvim sayfaları, değişen mevsimler, hatta fantastik bir zaman yolculuğu yapıyorsa değişen şehirler, değişen kara parçaları… İşte bunlar oluşan ortak dilin zihnimize kazınmış parçaları. Tabi burada klişeleri de fazla abartmamak lazım.

Banksy Klişe

3. Edebiyat(Kapı) ≠ Senaryo(kapı)

Edebiyattaki kavramlar ile sinemadaki kavramlar farklı anlam bulutlarına denk gelir. Örneğin ‘kapı’ sözcüğü edebiyatta bir çok şeyi sembolize ederken senaryodaki kapı bildiğin tahta kapıyı karşılar, eğer sembolik anlamlarına başvurulacaksa daha çok açıklamaya ve hatta başka sahnelere ihtiyaç duyulacaktır.

4. Suspension of Disbelief

Benim bu kavramdan anladığım ‘temellendirme”. Örneğin bir hikayede gerçeküstü bir olay olabilir; ancak öykü bizi kendi gerçekliğine çekebilmelidir. Örneğin “Alice Harikalar Diyarında” beyaz bir tavşan konuşmaktadır. “Ne saçma hikaye” diye kitabı kapatır mıyız? Hayır, ancak o tavşan birden uçmaya başlasa “ne alaka” deriz. Önemli olan hikayeyi yedirebilmek. Öğeler arasındaki bağlantıları iyi kurmak.

İlk gün bu konular konuşarak geçti, ve bir ödevimiz vardı. Birkaç dakikalık bir sahneni senaryosunu yazmak. Sonra ödevin üzerinden hatalarımız inceleyecektik. Ben animasyon senaryosu için geldiğimden aşağıdaki ‘Tired’ adlı animasyonu seçtim. Yazdığım senaryo ise academia.edu hesabıma koydum,  Türkçe animasyon senaryo örneği bulmak zor. Aslında normal film senaryosundan da gözümde büyüttüğüm kadar farkı yok.  Sahne başlığındaki kapalı / açık / gece /gündüz vb. açıklamalara biraz daha detaylı anlatmak gerekiyor. (Bu kısımları resmen k.çımdan uyduruyorum, sonra beni referans alıp festivale katılmayın sorumluluk kabul etmem, ama evet ben yazsam böyle yazarım. Şimdilik.)

 

İkinci Gün

Senaryo ödevlerimizdeki eksikleri tartıştık, kaldığımız yerden devam ettik.

5. Kamera: Zamanın Zaptedicisi

Yedi sanatın en genç üyesi sinemanın tarihi doğal olarak ‘kamera’ ile başlar. Atölyenin ikinci günü kameranın unsurlarını inceledik.

Hareket: Kameranın hareketi zoom, pan yapması, ray üzerinden gitmesi vb. bunların hepsi farklı duyguları anlatır. Mesela bir diyaloğu uzaktan dikizleyen insanın gözünden göstermek başka, tanrının gözünden anlatmak başka.

Renk: Grafik tasarım kursundan görmüştük, renk, duygu anlatmada başlı başına bir konu. Sıcak renkler, soğuk renkler, zıt renkler, çekilen sahnenin yansıttığı duyguya büyük anlam katar. Ümit Ünal burada Gölgesizler filmini örnek verdi. Eğer izlediyseniz filmin atmosferi ile renk düzenlemesini nasıl bir uyum sergilediğini göreceksiniz ;)

Ölçek, Kadraj: Görüntülenecek sahneyi hangi plandan alınacağı senaryoda belirtilse iyi olur. Senaristin yönetmenle birlikte karar vereceği ortak noktalar var. O yüzden net bir şey diyemiyoruz. Bu konuları da bu yazıya sığdıramıyoruz.

Optik, Objektif: Tele objektif kullanıp geniş açı mı yapacağız, yoksa balık gözü lens mı kullanacağız meselesi.

Açı, Işık: Çekim açısı ışığın geliş yönü yine sahnenin atmosferine büyük etki yapıyor. En basiti karanlık bir odada alttan verilen sert ışık korkutucu iken uzaktan verilen yumuşak ışık o kadar da insanı germez.

İkinci günü ödevi ise yukarıdaki oskarlı siyah beyaz kısa filmi gibi bir düğüme sahip. Douglas Adams’ın “Otostopçunun Galaksi Rehberin” adlı romanından küçük bir sahnenin senaryosunu yazmaktı. Burada dikkat edilecek nokta filmdeki kopuş noktasını senaryoyu okuyacak yönetmene nasıl aktaracağımızdı.

İkinci günün sonunda Ümit Ünal ayrıca kendi elyazması özel DVD koleksiyonundan Ara (2008) filmini verdi. İzledik, bayıldık. Özellikle toplumsal cinsiyet çalışması yapan arkadaşların Ümit Ünal filmlerini hatim etmesini öneriyorum. Dibinizdeki hazineyi görmeyen Simyacı gibi olmayın.

Ara (2008) Ümit Ünal DVD

 

Üçüncü Gün

6. Kurgu: Plan Sekans

Bu alanda iki temel akımdan bahsedildi. Sihirbaz Méliès’in kurgucu yöntemi ile Lumier Kardeşlerin gerçekçi yöntemi. Sinema genelde kesip biçilen sahnelerin olduğu tarafa doğru daha çok kaydı. Hoca bu konu hakkında bir kaç örnek gösterdi.

Kameranın kesinti yapmadan çektiği kısma ‘plan’ denir. Planlar kesilip ‘sekans’ (sequence) oluşturur. Aşağıdaki bir ‘plan sekans’ yani soluk almadan kamera bir sahneyi kesintisiz çekiyor. En bilindik örnekler aşağıda. Büyük organizasyon istiyor. Ümit Ünal’ın el yapımı örneği ise Ara filminin kapanış sekansı, burada yayınlayamıyorum gidin DVD’sini alın :)

Bu güne kadar “plan sekans” diye bir şeye dikkat etmemiştim, ama varmış böyle bir şey.

7. Diyalog: Aks Çizgisi Kuralı

Sanatta kural yok ama bazı teknik kurallar var demiştik. İşte onlardan biri: Aks Çizgisi Kuralı. Bunu en basit, futbol maçlarında görürüz. Kamera maç boyunca hep aynı taraftadır bu sayede biz kim hangi kaleye hücum ediyor karıştırmayız. Aşağıdaki çizelgede de görülüyor 4. kamera yanlış tarafta.

aks-cizgisi-kurali

Diyalog üzerine çok şey söylenir ama burada Ümit Ünal güzel bir tüyo verdi. “İnsan hiç bir zaman tam olarak söylemek istediğini söyleyemez.” Bu söz çok hoşuma gitti. İnsanın içinde hep söylenmemiş bir şeyler kalır.

Yazıyı son bir notla bitiriyorum: “Asıl göstermediğin ile sinema yaparsın.” Siz bu lafı bir düşünün. Ben müsaadenizi isteyeyim.

8. Kaynak Kitaplar

  1. Senaryo Yazımın Temelleri – Syd Field
  2. Piyes Yazma Sanatı: Lajos Egri
  3. Story: Robert McKee (Bu İngilizce tabi, ama listedeki ilk iki kitap çok faydalı eserlermiş, ciddi düşünüyorsanız alın.)

 

Ümit Ünal ile Röportaj

Yazıdan hiç bir şey anlamadım, sen bize Ümit Ünal’ı göster diyorsanız buyurun bu da kendisi, gayet sempatik bir insan:

Other Articles / Diğer Yazılar
  • En iyi Storyboard ve Sinematografi Eğitim Kaynakları
    En iyi Storyboard ve Sinematografi Eğitim Kaynakları
  • Albert Einstein'dan İngilizce Konuşma ve Komplekslerimizi Yenme Dersleri
    Albert Einstein'dan İngilizce Konuşma ve Komplekslerimizi Yenme Dersleri
  • Müslüm Gürses Animasyon - Koff Animasyon Bunu Nasıl Yapmış?
    Müslüm Gürses Animasyon - Koff Animasyon Bunu Nasıl Yapmış?
  • En İyi Oyun Motorları, Oyun Geliştirme ve Oyun Animasyonu Yazılımları 2020
    En İyi Oyun Motorları, Oyun Geliştirme ve Oyun Animasyonu Yazılımları 2020
  • Sektöre Giriş: Storyboard Artist'in İşteki İlk Günleri
    Sektöre Giriş: Storyboard Artist'in İşteki İlk Günleri
  • UK 2020: London Liverpool Girişim Maceram
    UK 2020: London Liverpool Girişim Maceram

Etiketler: gezi, Gümüşlük Akademisi, senaryo

Yorumlar

  1. Salih Cihan Özalp

    2016-12-04 ile 20:49

    Ellerinize sağlık, çok bilgilendirici bir yazı olmuş.

    Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Günün En Çok Bakılanları

  • Oto-Stereogram (Şaşı Bak Şaşır) Çeşitleri ve YapılışıOto-Stereogram (Şaşı Bak Şaşır) Çeşitleri ve Yapılışı (23)
  • En İyi 3D Animasyon ve Karakter Tasarım ProgramlarıEn İyi 3D Animasyon ve Karakter Tasarım Programları (12)
  • Tipografiye Giriş: Tipografi Font Typeface Nedir?Tipografiye Giriş: Tipografi Font Typeface Nedir? (7)
  • Boya Bilgisi: Kurşun, Kömür, Mürekkep, Guaj, Akrilik, Yağlı, Sulu, Kuru, Ebru...Boya Bilgisi: Kurşun, Kömür, Mürekkep, Guaj,… (5)
  • En İyi Manga, Anime ve 2D Animasyon ProgramlarıEn İyi Manga, Anime ve 2D Animasyon Programları (7)
  • Türkiye'deki Canlandırma / Animasyon Eğitimi Veren Okullar Üzerine Pedagojik Bir İrdelemeTürkiye’deki Canlandırma / Animasyon Eğitimi… (6)
  • Animasyonun 12 Prensibi ve Özeti 3 Temel İlkeAnimasyonun 12 Prensibi ve Özeti 3 Temel İlke (4)
  • Türkiye Animasyon Tarihinden Kısa Kısa NotlarTürkiye Animasyon Tarihinden Kısa Kısa Notlar (6)

Seçme Yazılar

Ankara Tarihi Foto

Ankara’da Bir Mekan – Yazı Atölyesi 1: Mekan Anlatmaca

Yazı serüvenim devam ediyor. Müge İplikçi Atölyesinden sonra şimdi de Ankara’da bir atölyede buldum kendimi: Gaye Dinçel Yazı Çizi Atölyesi. Bazı eski kafalı edebiyatçılara bakmayın, atölyeler iyidir. Maskelerle dolu dünyamızda kendimize yakın insanları bulmamızı sağlar. Evet, uzatmıyorum, atölyeye gittim. Tanıştık, çay içtik. Hocamız ilk derste biraz sohbetten sonra bulunduğumuz mekan yani odadan yola çıkarak bir şeyler anlatmamızı […]

Yükümüz ağır, mesafe uzun, yolumuz taşlı; a Yükümüz ağır, mesafe uzun, yolumuz taşlı; ama birilerinin keyfi hiç bozulmuyor. #deprem #yük #yol
Sanat dünyasını kasıp kavuran, haram datalı y Sanat dünyasını kasıp kavuran, haram datalı yapay zekaya karşı düzenlenen #NoAI protestolarına bir destek de bizden. 

English translation of the pages for my international friends:
Title: Bewitching Intelligence, Episode 2: The Protests

1. So why are artists bothered? You see a striking comparison showing how the appearance differs when artist names are typed into the AI commands.
2. This means that without drawings by human artists, AI cannot produce any stylized output.
3. There are public databases like LAION-5B. Works by popular artists like @Loisvb have been added to this database without their permission. All AIs in the market started to produce works in the style of artists by taking advantage of this data. This is copyright infringement. 
https://laion-aesthetic.datasette.io/laion-aesthetic-6pls/images 
https://twitter.com/megraeart/status/1598806459004985363
4. So what do artists want? The artists rightly want their drawings removed from this database. The number of applications that use this data, such as Midjourney and DALL-E, are increasing.
5. What will they do? The Concept Art Association, led by Karla Ortiz, is preparing for an action. @kortizart @conceptartassociation
6. Their requests are at this link: https://www.gofundme.com/f/protecting-artists-from-ai-technologies
7. I consider these demands justified. It is ethically wrong for them to feed AI with haram data and make money from it. Laws are lagging here too. I hope necessary adjustments are made.
8. Because AI has entered our lives and will not leave. AI can be a useful tool even with just your own images and public domain content. I created the images in this series with ethical AI and old photo editing techniques to try if another way is possible.
9. “ART = IDEA” -Steve Huston There has to be another way. Because art is an idea. The story is king and the stories emerge from life.

 #yapayzeka #yahşizeka #yzroman #fotoroman #fotobashing #stablediffusion #AI #aiart #humanartist #lensa #midjourney #dalle2 #stablediffusion #artistrights
Ünlü öykücü dostum Füsun Çetinel’in (@fus Ünlü öykücü dostum Füsun Çetinel’in (@fusun.yaziyor) de dediği gibi “At a timeless zone, the story should start.” O zaman haydi buyurun. Hikayemiz 2009'da başlıyor. 
Hikayede bahsi geçen makale: https://serdara.com/go-oyunu-ve-kaos-teorisi/

English translation of the pages for my international friends:
Title: Bewitching Intelligence Episode 1: The Go Defeat
1. Years ago, I wrote a passionate article on artificial intelligence (Bibliothec:2009).
2. The artificial intelligence that beat humans at chess had not yet beat humans at Go. In the article, I compared the subject with the popular chaos theory of that period and tried to explain why it could not be defeated.
3. Ten years later, the AI named "Alpha GO" defeated humans in Go as well in 2016.
4. But I took my part. From now on, I would not challenge AIs anymore, I would mind my own business.
5. When I couldn't find what I was looking for in engineering and philosophy, then I chose the digital art career path.
6. A news would wake me up from my peaceful sleep in my comfort zone called “concept art” and “storyboard”. A bloody AI-generated painting would return with an award from a competition in a fair.
7. Prompts are text commands for AI. Below are the pictures received from AI in response to these commands. Until last year, AI who made pictures like children with these commands…
8. By what time had he developed enough to win a competition in a few months? Beautifully drawn by a toast machine.
9. Will they take our jobs?

We will see.

 #ai #aiart #stablediffusion #photobashing #fotomanupulation #fotoroman #yapayzeka #photoshop #yzroman #yahşizeka #go
Tam olarak yapay da değil vahşi de değil olsa o Tam olarak yapay da değil vahşi de değil olsa olsa yahşi olan bu zekalar hakkında benim de diyeceklerim var. Bir kaç bölümde anlatmayı planlıyorum. Evet tüm görseller yapay zeka, fotoşop, Wacom ve sanatçı işbirliği ile üretildi.

English translation of the pages for my international friends:
Title: Bewitching Intelligence Episode 0
1. Hello, this isn't me, this is my AI-trained Surrogate (2009). (Cool SciFi Movie: https://www.imdb.com/title/tt0986263/)
2. A great revolution has taken place in the art world.
3. There is total chaos and uncertainty right now.
4. But art history has witnessed many such turning points. *discovery of perspective 15th century.
5. With the invention of the camera, portrait painters were negatively affected. *the first photograph, 1826
6. Digital drawing tablets had forced artists in the industry to break away from paper.
7. And the internet… With an endless number of visual references, artists are now able to educate themselves without going through costly jobs such as visiting museums, working with live models, going to distant schools. Because they had an endless mine of knowledge in front of them.
8. There was another one feeding on this mine of knowledge while we slept. Artificial Intelligence! (AI) It climbed from the bottom of the mass data mines and came to the surface.
9. Now, here in these few series, I want to talk about them with you… To be continued…

 #AI #aiart #comics #çizgiroman #fotoroman #yapayzeka #YZroman #yahşizeka #stablediffusion #photoshop #wacom
Bu haftasonu hiç olmayan bir sokakta hiç olmayan Bu haftasonu hiç olmayan bir sokakta hiç olmayan bir ceket ve şapka ile bilinmezliğe yürüdüm. #stablediffusion
Dedicated to Nobel Chemistry 2002 winner, John B. Dedicated to Nobel Chemistry 2002 winner, John B. Fenn and his outstanding article “Electrospray Wings for Molecular Elephants” / Atomik Tontik Nerd Fil Konsepti for Doctor of Plasma @akil_kadin ❤️ #characterdesign #nobelprize #chemistry #plasma #electron #elephant
Animatik kısaca storyboard’ın canlandırılmı Animatik kısaca storyboard’ın canlandırılmış halidir. Storyboard, TRT tabiriyle resimli senaryo, benim tabirimle hikaye panosu, senaryo ile animasyon arasındaki bağlatıyı sağlar. Bu aşamada sanatçı, kamera açıları, araç gereç devamlılığı, karakter pozları ve sahne kompozisyonu gibi detayları belirler.  Animatikte sesler eklenir ve sahnenin süresi belirlenir. Artık animasyon aşamasına geçebilirsiniz. 
@isfstudios 
@rafadantayfa
#animation
#storyboard
#animatic
I am digging the ancient roots of Turkish #animati I am digging the ancient roots of Turkish #animation. Visually much better than my expectations. #karagoz #hacivat #hacivatkaragöz
It seems that last year was full of tea love ❤️☕️ My #art vs #artist banner by @artstationhq #artvsartist2021
Load More... Follow on Instagram

Ozgur Serdar Altunoglu © 2023

  • Türkçe