Ozgur Serdar Altunoglu

Animasyon ve Konsept Sanatı

  • CV
    • CV (Türkçe)
    • Yazılar
    • Hizmetler
    • Linktree
    • Hakkımda
  • ART
  • BLOG
  • İLETİŞ
  • Türkçe
Yapay Zeka

Yapay Zeka ile Sanat ve Gelecek Tahminlerim

Tarih: 2023-01-02
Kategori: İş Hayatı

Yapay Zeka (YZ) avatarlar ile gündeme gelen teknolojik gelişmeler hakkında Instagram’a koyduğum foto roman serisini gören ve akabinde benimle irtibata geçen Funda Şenol Cantek Hocam ile GazeteDuvar.com.tr adına bir röportaj gerçekleştirmiştik. Funda Hocamın sorularını elimden geldiğince cevaplamaya çalışmıştım. Bu yazıda konuşmanın uzun versiyonunu ve bağlantılar ile zenginleştirilmiş halini okuyabilirsiniz.

Bahsi geçen foto roman serisi şu şekilde:
E2.0: https://www.instagram.com/p/CmD-JGdqpFh/
E2.1: https://www.instagram.com/p/CmLshIENROu/
E2.2: https://www.instagram.com/p/CmYkf1ZNeYW/

1. Son günlerde yaygınlaşan yapay zekâ ile portreler oluşturma furyasının teknik altyapısını anlatır mısın?

Hocam şimdi bu mesele yeni değil. 1970’lerde başlayan Yapay Zekâ / Makine Öğrenme (YZ/MÖ) [Artificial Intelligence & Machine Learning (AI/ML)] araştırmalarına dayanıyor. Yakında takip edenler için sürpriz bir gelişme değil. Hatırlarsanız 1997’de İnsan Satranç şampiyonu Kasparow, IBM üretimi Yapay Zeka (YZ) oyuncu DeepBlue’ya yenilmişti. Ardından 2016’da Go Ustası İnsan Lee Sedol, Google üretimi YZ AlphaGO’ya yenildi. En son büyük gelişme de Midjourney adlı bir YZ aracılığı ile üretilen bir resim bir çizim yarışmasında birinci oldu. Daha geçen hafta Londra sokaklarında YZ kargo robotları dolaşıma çıktı. Sürücüsüz araçların testleri devam ediyor. Özetle YZ’ler hayatın içine sızmaya başladı. Açıkçası bu YZ portreler buzdağının görünen kısmı. Görülmeyen kısmında ise günlük pratiklerimizi ve sosyal yaşantımızı etkileyecek oldukça büyük bir teknolojik devrimin yaklaştığını düşünüyorum.

Teknik altyapısına gelirsek, basit anlamda YZ’ler büyük dataları işlemeyi ve bundan belirli örüntüler çıkartmayı çok iyi öğrendi. Bu örüntüler içerisinde duruma en uygun hamleyi, en uygun kararı, en verimli yolu seçerek insandan daha hızlı kararlar verebilir duruma geldi. Şimdiki durumda ise milyonlarca fotoğraf içinde insan yapısını çok iyi çözümleyip onları istenilen stilde kolaylıkla çizecek teknoloji artık herkesin erişebileceği kadar kolaylaştı.

2. Bu furya sosyal medya şirketleri ile üretici firmaların iş birliğine mi dayanıyor? Yoksa birini zengin ederken, diğerini araç haline mi getiriyor?

Sosyal medya şirketleri üye sayısına bakarlar. Bunu bir pazar olarak düşünebiliriz. Bu pazara satılan ürünlerin yasallığı veya etik değerleri genelde onları pek ilgilendirmez. Asıl konuşulması gereken bu pazarda uygulamalarını satan Lensa gibi firmalar. İnternetteki görsel dataları telif gözetmeden işleyen YZ firmaları bu yasal boşluktan yaralanarak ceplerini doldurmaya başardı. Sanatçıların ise bu konuya uyanması geç oldu. Sanatçılar kendi çizdiklerinden daha fazla eseri bir iki cümle ile bilgisayarda çizdiren, kendilerine “prompt engineer” diyen, hiçbir sanat altyapısı olmayan bu insanların tacizine uğramaya başladı. Yıllarca emek harcayıp ustalaşmak için uğraştıkları tarzları, YZ makinaları tarafından kusursuz bir şekilde taklit edilmeye başladı. Müzikte bir beste için bile telif öderken burada görsel sanatçıların hiçbir gelir elde edememesi büyük bir hak ihlali anlamına geliyor. Dijital sanat camiası büyük protestolara şahit oluyor. NoAI logoları özellikle bu çalınmanın olduğu bir sitede gündemden düşmüyor.

Artstation diye bir portfolyo sitesi var. Bu sitedeki görseller YZ’ler tarafında tamamen taranıp işlenmiş. Bu soruna da site yönetimi görmezden geliyordu. Tabi dolayısıyla isyanlar başladı.

3. Yapay zekâ ile tasarım yapmanın olumlu ve olumsuz yanları olduğunu söylemiştin, bunları biraz anlatır mısın?

Dijital sanattaki YZ karşıtı eylemdeki insanların büyük bir çoğunluğu salt YZ karşıtı değil. Büyük çoğunluğu YZ’nin makine öğrenme aracılığı ile kendi izinleri olmadan işlenmesin istemiyorlar. Telifsiz, kamuya açık (public domain) görsellerin işlenmesiyle YZ, zaten yararlı bir araç olabilir. Hatta sanatçılar YZ’leri kendi tarzları ile eğitip çok daha hızlı eserler üretebilirler, ama gündemdeki melese bu değil. Asıl problem piyasadaki portre furyasında ihlal edilen sanatçı hakları ve bundan nemalanan açgözlü YZ firmaları.

4. Eserleri telifsiz kullanılan sanatçılar buna nasıl tepki gösteriyorlar? Bunların en ünlülerinden birinden bahsetmiştin, kimdi onlar?

Karla Ortiz, benim gördüğüm şu sıralar meşaleyi elinde tutuyor. CAA (Concept Art Association) yönetim kurulu üyesi olarak bir bildiri yayınladılar ve yakında Washington DC’de bir eylem hazırlığı peşindeler. Amaçları YZ konusunda farkındalığı artırmak ve sanatçı hak ihlallerine karşı yasal zemini oluşturmak. Buna destek veren pek çok sanatçıyı da yine Artstation sitesindeki NoAI görselli sanatçıların profillerinden görebilirsiniz. (Aşağıda belli başlı sanatçı Instagram hesapları bulunuyor.)

Karla Ortiz: https://www.instagram.com/kortizart/
Loish: https://www.instagram.com/loisvb/
Pernille Ørum: https://www.instagram.com/pernilleoerum/
Justin Fields: https://www.instagram.com/jfields217/

Karla Ortiz’in Makalesi: https://www.kortizblog.com/blog/why-ai-models-are-not-inspired-like-humans

NoAI Protests

5. Bütün bu YZ üretimi avatarlarda bir tarz var aslında. O da yüzüklerin efendisi, avatar vb. gibi animasyonlar veya filmlerdeki ütopik, fantastik karakterler ve atmosfer, bunu nasıl yorumlarsın? Zamanın ruhu mu bu?

Bunu aslında kapitalist pazarlama ruhu olarak düşünüyorum. Bir ürün satmak için her zaman bizim en temel duygularımıza hitap eden, gururumuz okşayan bizi ayrıcalıklı gösteren şeyler kullanılır. Bu yemi yutmamız için de yine bize bir dev aynası sunuldu. Bunu çağımıza ait değil de insanın doğasına ait bir olgu olarak görüyorum. Kandırmak için tatlı iltifatlar belki de en eski dolandırma yöntemidir.

6. Nasıl bir tehlike bekliyor bizi bu uygulamaların arkasında? Yoksa abartıyor muyum?

Vahşi kapitalizm diye bir kavram varsa ben daha da vahşileştiğini düşünüyorum. Teknoloji firmalarının elinin giderek güçlendiği bir senaryo bu. Bizi daha cazibeli göstererek ve bize sadece bizim gibilerin olduğu yankı odalarında tutarak her açıdan sömürüldüğümüz bir modele doğru ilerliyoruz. Facebook’un seçmen verilerini Cambridge Analytica firmasına vererek seçimleri manipüle edebilecek güce erişmesi de buna bir örnek. O olaydan sonra ne oldu? Cambridge Analytica firması iflas etti, Facebook hisseleri de baya düştü. Fakat buna insanlar uyanmasaydı daha vahim sonuçları olabilirdi. Aynı uyku durumu şimdi de görsel sanatlarda geçekleşiyor. Kanunlar geriden geliyor. Bir an önce farkındalığı arttırıp, gerekli etik düzenlemeler uzmanlar eşliğinde gerçekleştirilmesi gerekiyor. Yoksa faydalı bir araç eğer sınırları çizilmezse aynı nükleer güç gibi korkunç bir silaha dönüşebilir.

7. Son olarak şunu sorayım: insanların kendilerini daha güzel/yakışıklı, cazip veya karizmatik gösterme hevesine ilaç gibi mi geldi bu uygulama? 

Bunun bir sonu yok. Sonu olmadığı için de artık insanların güzellik algısı konusunda bir duyarsızlığa erişeceğine hatta ileri boyutta psikolojik boşluklara düşeceğini bekliyorum. Dünyanın diğer sorunları ile harmanladığımızda ise tamamen belirsiz ama zorlu olacağından emin olduğum bir sosyolojik gelecek bizi bekliyor. Bekleyip göreceğiz. Umarım herkes bu yeni geleceğe iyi hazırlanır.

Söyleşi 2022.12.23 Tarihinde Gazete Duvar’da yayınlandı: https://www.gazeteduvar.com.tr/haram-data-makale-1594912

Other Articles / Diğer Yazılar
  • NFT, Kriptoparalar, Dijital Eserleri Sergilemek ve Satmak
    NFT, Kriptoparalar, Dijital Eserleri Sergilemek ve Satmak
  • Albert Einstein'dan İngilizce Konuşma ve Komplekslerimizi Yenme Dersleri
    Albert Einstein'dan İngilizce Konuşma ve Komplekslerimizi Yenme Dersleri
  • Neden Bizden Disney Çıkmaz? Türkiye'de Animasyon Üretimini Geliştirmek İçin Ne Yapmalı?
    Neden Bizden Disney Çıkmaz? Türkiye'de Animasyon Üretimini Geliştirmek İçin Ne Yapmalı?
  • Müslüm Gürses Animasyon - Koff Animasyon Bunu Nasıl Yapmış?
    Müslüm Gürses Animasyon - Koff Animasyon Bunu Nasıl Yapmış?
  • En iyi Storyboard ve Sinematografi Eğitim Kaynakları
    En iyi Storyboard ve Sinematografi Eğitim Kaynakları
  • UK 2020: London Liverpool Girişim Maceram
    UK 2020: London Liverpool Girişim Maceram

Etiketler: röportaj, yapay zeka

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Günün En Çok Bakılanları

  • Oto-Stereogram (Şaşı Bak Şaşır) Çeşitleri ve YapılışıOto-Stereogram (Şaşı Bak Şaşır) Çeşitleri ve Yapılışı (8)
  • Boya Bilgisi: Kurşun, Kömür, Mürekkep, Guaj, Akrilik, Yağlı, Sulu, Kuru, Ebru...Boya Bilgisi: Kurşun, Kömür, Mürekkep, Guaj,… (4)
  • Türkiye'deki Canlandırma / Animasyon Eğitimi Veren Okullar Üzerine Pedagojik Bir İrdelemeTürkiye’deki Canlandırma / Animasyon Eğitimi… (3)
  • En İyi 3D Animasyon ve Karakter Tasarım ProgramlarıEn İyi 3D Animasyon ve Karakter Tasarım Programları (3)
  • Animasyon Yapımı Hakkında Kaynak KitaplarAnimasyon Yapımı Hakkında Kaynak Kitaplar (2)
  • En İyi Manga, Anime ve 2D Animasyon ProgramlarıEn İyi Manga, Anime ve 2D Animasyon Programları (2)
  • Türkiye Üniversiteleri Haritası 2016 - Bilgilendirme Grafiği ProjesiTürkiye Üniversiteleri Haritası 2016 –… (2)
  • Dünyanın En İyi Canlandırma / Animasyon Eğitimi Veren OkullarıDünyanın En İyi Canlandırma / Animasyon Eğitimi… (4)

Seçme Yazılar

Digital Painting: My father watching western movie on the sofa

Kadim Koltuk – Yazı Atölyesi 2: Sözcükleri kullan.

Geçenki Mekan Anlatmaca ödevinden sonra bu seferki yazı atölyesi çalışmamız rastgele seçilen altı sözcükten bir hikaye uydurmaktı. Ben de uydurdum. Bence uydu, güzel keyifli bir çalışma oldu. Evde deneyebilirsiniz. Sözcükler: Bardak, bulut, deli, koltuk, zaman, kelebek, salkım

#GörselGünlük 018 #Zıpla Nazlı, bugün #Formu #GörselGünlük 018 #Zıpla
Nazlı, bugün #Formula1 sıralama turları var, dedi. Dedim daha geçen hafta yarışmadılar mı? Evet, dedi. 1 hafta oldu. Sonra anladık ki 15 gün geçmiş; ama biz seçim haftasını zihnimizden silmişiz. Sonra aklıma "yaşandı bitti saygısızca" şarkısı geldi, günün çizim konusu belli oldu. Çok da saçma oldu. Bir civciv ne kadar politik olabilir ki çok zorluyorum bence.
#GörselGünlük 016 #Kutuplaşma Menfaatleri uğ #GörselGünlük 016 #Kutuplaşma

Menfaatleri uğruna yüzde ikilik fark ile koca ülkeyi kutuplaştırıp kendini kendine düşman eden politikalara lanet olsun! Bir tarafa yönelik söylemiyorum. Bu kötülüğü zora düşen herkes yapıyor. Biri başlatınca diğeri de kendi payını koruma amacıyla taşlamaya başlıyor. Trollüğü engellemek için karşı tarafın da trolleşmesi gibi. Kutuplaşmayı körüklemek sadece bataklığa davet değil insanlık suçudur. Artık ilk taşı atan vicdansızın kim olduğu değil, bu ayrımlaşmayı kimin sonlandıracağı önemlidir. Madalyon, iki yüzü ile barışmak zorundadır. 
Yurtdışında bulundum ve kendi halkından bu kadar nefret eden başka bir halk görmedim. Bu her gün aynaya bakıp kendi yüzüne tükürmek gibi, beynimin diğer yarısı gerizekalı demek gibi aptalca bir şey. Gelip başkası mı düzeltsin senin kişilik bölünmeni? Herkesin “biz kazandık” demesi, kazanamayınca diplere düşmesi de narsist kişilik bozukluğudur. Siz kazanmadınız yalan beyanlarınızla insanlık bir kez daha kaybetti. 
Hayatımda sadece AKP yönetimini tecrübe etmedim. Önceki dönemdeki yozlaşmanın da pek farklı olduğunu düşünmüyorum. İnanın kendi tarafınızın yozlaşmasını görmek kaybeden olmaktan çok daha beter. İki türlü de her şey çok güzel olamayabilir. Haydi şimdi tüm oylar Nihilist Partiye. Şaka şaka. Ama bugünkü çizim konusu belli oldu.
#narsizim 
#kutuplaşmayahayır
#GörselGünlük 014 Melek Yatırımcı Ortadirenk #GörselGünlük 014 Melek Yatırımcı Ortadirenk

Bugün aşağılık bankaların 1m dolar’ı olan zengin müşterilerine dolar’a %35’e varan özel faiz uyguladığın öğrendim. (Dolara fakir tarifesi %1) Orta sınıf olarak bu ekonomik krizden en çok etkilenecek olanlar bizleriz. Hem sen üretim yap ekonomiye katkıda bulun hem de emeğin vergilerle enflasyonla uçup gitsin. Melek yatırımcı mıyız biz! 
Ya aşırı zenginlere katılıp paraya para demeyeceksin ya da hiç bir krizden etkilenmeyecek kadar fakir olacaksın. Bu yüzden bu pisliği pisleten pisler gitsin istiyorum. Yeni gelenler de pislenene kadar bir süre kalabilir. Pislenme süresi de dünya yozlaşma ortalamasına göre 4 seneye tekabül ediyor. İşte benim seçim sistemim. 

#ortadirek
#ortasınıf
#GörselGünlük 013-2023.05.23 Yük Don Norman’ #GörselGünlük 013-2023.05.23 Yük
Don Norman’ın “Gündelik Şeylerin Tasarımı” kitabına başladım. Tabi önce Etkar Keret’ten bir öykü okuyorum. Keşke bu süreçte zaman dursa da her güzel kitaba, her güzel derse, her heyecan duyduğum fikre vaktim kalsa. Öğrenilmesi gereken şeylerin büyüklüğünü tahmin edebilirsiniz ancak yazmam ve çizmem gerektiğini düşündüğüm şeylerin yükünü ben bilirim. Yük derken acılı biberli şeyler de değil ha, hüznü sevmem. Lakin ne kadar eğlenceli de olsa tek kişinin bildiği şeyler o kişiye yük oluyor.

#tasarım
#kalem
#klavye
#çizim 
#yazı
Görsel Günlük 012 Her gün mutlaka en az iki p Görsel Günlük 012

Her gün mutlaka en az iki paragraf yazmak için gayret ediyorum. Günlüğe yazmadıysam da mutlaka ya öykü düzenlemesi ya da @azizkedi dersleri gibi derslerdeki notlarımı temize çekiyorum. Seçim stresi vb şeylerden dolayı uyku düzenim biraz kaydı, haliyle ağız yaralarım da arttı. Hava da ısındı, gündüz çayı içmez oldum. Sırf bunun için bile serin bir yere taşınılır. Onun yerine su mu? Su hemen çişe dönüşüyor. Vücutta bir tur bile atmıyor. Onun bile beklemeye tahammülü yok. Benim var. Ama yaşlandım. Sadece ben değil X+Y+Z=3 nesil birlikte yaşlandı.

#yaş
#xkuşağı
#ykuşağı
#zkuşağı
Görsel Günlük 011 #nazımhikmet #visualdairy # Görsel Günlük 011
#nazımhikmet 
#visualdairy
#civciv
#ağaç
Görsel Günlük 010 Eternals (2021) #visualdairy Görsel Günlük 010 
Eternals (2021)
#visualdairy 
#civciv
#Eternals
Görsel Günlük 006 🫶 Görsel Günlük 006 🫶
Once upon a time I created an NFT set. / Evet ne m Once upon a time I created an NFT set. / Evet ne modaydı öyle iyi ki de bitti ama çizimler de boşa gitti... 🥲 Bu da onun tanıtım videosu.  #nft #virus #digitalpainting
Load More... Follow on Instagram

Ozgur Serdar Altunoglu © 2023

  • Türkçe