En iyi blog oluşturma sitelerine genel bir bakış…

En iyi blog sitesi yani internet günlüğü oluşturma servisleri hakkında bir çok makale var ancak konu hakkında fazla bilgi sahibi olmayan kullanıcıyı yönlendirecek, fikir verecek, zaman kaybından kurtaracak bir yazı bulamamıştım. Yazayım da faydası olur yıllardır yaptığım iş sayesinde öğrendiklerimi paylaşayım dedim. Fırsat buldukça bir çok sitede “alıntılanan” bu popüler makaleyi güncellemeye çalışıyorum. Keyifli bloglar.

Twitter, Facebook, Instagram ve Pinterest kendinizi ifade etmeye yetmiyor mu? Blog sitesi mi açmak istiyorsunuz? Kaleminizle dünyaya seslenmek mi istiyorsunuz? Ya da torunlarınıza hoş bir anı mı bırakmak amacındasınız? Buyurun o zaman. Aşağıda en gözde en nadide en iyi blog sitesi platformlarını tanıttım, iş icabı çoğunu deneme şansım oldu. En iyisi şudur diyemeyeceğim çünkü bu platformları kişilerin ihtiyacına göre değerlendirmek gerekiyor. En popüler olandan başlayalım.

En İyi Blog Servisleri

1. Blogger (eski adıyla Blogspot)

Blogger.com Google firmasının Gmail ve dolayısıyla Google Plus hizmetiyle iç içe çalışan blog hizmeti. Ara yüzü biraz karışık ancak alışınca her şey çok güzel oluyor. Orta halli bir kullanıcıysanız ve google ürünleriyle (Gmail, G+, Earth, Android yüklü telefonlar, Analytics, Adwords gibi…)  içli dışlıysanız bu hizmet tam size göre.

Zorluk Seviyesi: Eğer düz bir blog istiyorsanız 2, yoğun içerikli bir site istiyorsanız 5.

? Kimiler için: Acemi veya profesyonel herkese uygun ve sürekli geliştiriyorlar.

+ Artıları: Arkanızda koskoca Google firması var. Güncelleme sorunu yok. Tek bloga birden fazla yazar editör atayabiliyorsun. Gizli blog yaratıp sadece kayıtlı kullanıcılara açabiliyorsun. Facebook yorumları gibi ziyaretçi etkileşimi yüksek bir Google+ yorum kutusu var. Ek 14.12.2014: Tumblr’dan şimdilik en büyük üstünlüğü Pinterest’in Zengin Pin özelliğini destekliyor olması. Örneğin sitenizdeki bir sayfayı eğer Pinterest’e daha önce tanıtıysanız. Pinterest bunu hatırlıyor ve görselin size ait olduğunu paylaşımın altında belirtiyor. (Ek bilgi: Pinterest nedir?) Yakın zamanda https desteği vermeye başladı.

– Eksileri: Özgün tasarım istiyorsanız ve HTML bilginiz yoksa belli şablonlar ve eklentilerle sınırlısınız. Bunu yanında bir ara mahkeme kararı ile Google hizmetleri Türkiye’de yasaklanmıştı, aylarca blogger kullanıcıları sitelerinden mahrum kalmışlardı. Neyse ki artık böyle komik bir sorular yok ama ilerde olmayacağı garantisi de yok. Sosyal medyası yok. Google Plus bu iş için ideal ama ayrı hizmetler gibi görünüyor. Eğer bir alanadı kiralamışsanız bunu siteye bağlayabiliyorsunuz. Fakat başındaki o gıcık “www” ibaresinden kurtulamıyoruz: www.siteniz.com gibi. Olsun ücretsiz bir hizmet için makul. Https desteği tam verimle çalışmıyor ve özel alanadları için geçerli değil.

* Örnek: En popüler örnek dizüstü edebiyatın ilk starlarından Pucca, o sıkı bir Blogspot kullanıcısıydı, sonra kitabı çıktı ardından da köşe yazarı oldu. Emek harcanmış ve HTML bilgisi ile düzenlenmiş örnek için: aykenti.blogspot.com, gördüğünüz gibi harici tema ve HTML tasarım bilgisi kullanınca bir düz bir Blogger hizmeti bambaşka bir site gibi görünebiliyor, fakat uğraştırıyor.

2. Tumblr

Blogspot hizmetinin en büyük rakibi Tumblr. Özellikle sanatçılara ve ergenlere hitap eden bu blog servisi ayrıca kendine has bir sosyal medya hizmeti de sağlıyor. Tumblr’daki sanatçıların paylaşımları tekrar bloglanabiliyor (reblog: Facebook’taki “paylaş” butonu gibi), bu da sevdiğiniz paylaşımlarla dolu bir liste oluşturma olanağı sağlıyor, ayrıca paylaşılan içeriğin kime ait olduğu bilgisi korunuyor.

Zorluk Seviyesi: 2

? Kimiler için: Dediğim gibi ara yüzü çok sade ve görsel paylaşımlarda bulunmak isteyen veya teknik ayrıntıya kafa yorup site programlama hakkında her şeyi bilmek istemeyen, sadece işine konsantre olan, giriş seviyesindeki kullanıcılar için ideal. Otomatik RSS desteği var, ayırca eklentiye gerek yok. Kendine has bir sosyal medyası olduğu için de çevre oluşturmak kolay. Tumblr’ınız varsa görsel malzemenizin bol olması gerekiyor. Tumblr’da en çok gif (hareketli resimler), küçük aforizmalar gidiyor. Görsel işler yapan bir sanatçıysanız mutlaka bir tumblr’ınız olmalı.

+ Artıları: Blogger’dan daha çok site şablonu çeşitliliği ve HTML seviyesinde düzenleme imkanınız var. Açıkçası eskiden Blogger’da bu özellik yoktu fakat son güncellemekte bu yeteneği Blogger da edindi. Blogger’a nazaran yıllardır pek değişmeyen ve daha basit bir arayüzü var. Uyum sağlamak ve bloglar arası etkileşim çok kullanışlı. Tercih olarak daha çok görsel paylaşımlar yapılıyor ve blogda beğendiğiniz bir şeyi kendi blogunuzda paylaşmak çok kolay (reblog). Domain bağladığınızda sinir bozucu www eklentisini koymak zorunda değilsiniz. Az önce (28.12.2014) keşfettiğim bir diğer ayırt edici özelliği ise eski temalardan üç ay öncesine kadar yapılan revizyonları servisinde saklı tutması, misal yanlışlıkla temanızı değiştirdiğinizde tüm ayarlarıyla birlikte kurtarabiliyor olmanız, bu özellik gerçekten az önce hayat kurtardı, bu da linki: Özel Temayı Kurtar. Https SSL desteği çok iyi çalışıyor, eğer kullanıyorsanız Disqus yorum eklentisini taşırken eski http’leri https’e çevirmeniz gerekiyor.

– Eksileri: Net bir eksiği yok son güncellemelerle rakibi Blogger ile oldukça benzerler. İlk oluşturduğun bloga birden fazla yazar atayamıyorsun, bu nedenle çok editörlü bir blog yapmak için aynı hesapta bir alt blog oluşturmak gerekiyor. Belki tema çeşitliliği az diyebiliriz ancak Tumblr üyesi olduğunuzda zaten temaları görmüyorsunuz, arayüzden geziniyorsunuz.

* Örnek: Mesela bu siteye koymadığım gayri ciddi öykülerimi serd.tumblr.com sitesinde paylaşıyorum. Başka güzel bir örnek ise kitapkurdu ev arkadaşımın okuduklarını tanıttığı kişisel blogu: tolgaulusoy.tumblr.com sitesi öyle tuttu ki Tumblr mail atıp blogunu kendi kitap kategorisine eklediğini belirtti, evet bu olaya şahit oldum, şimdi (29.12.2014) 9000 civarı takipçisi var sayı gittikçe artıyor, o artık bir fenomen, benim ise 300’de sabit kader kısmet fırsat arz talep işleri bunlar :) Zamanla Tumblr sevgim daha da arttı ve okulahayir.net‘ten sonra feministmutfak.com‘u da Tumblr’a taşıdım, sitelere bakarsanız gayet de profesyonel görünüyorlar. Daha sonra portföyümü de bu serdara.com’dan alıp Tumblr’a aktardım: ozgur-serdar-altunoglu.tumblr.com, çökme derdi bakım sorunu yok. Zaten sanatçının SEO, CSS, domain, server gibi detaylarla uğraşacak vakti yok. Allah korusun asıl wordpress siteme bir şey olur tam da bir iş verene tasarımlarımı göstermem gerekir Tumblr hop devrede. Paranızı internetten kazanıyorsanız her zaman nette bir yedeğiniz olmalı. Yurt dışında zaten tasarımcı dediğin çizgi romanını hazırlıyor blogunda görsellerini paylaşıp geçiyor. Bizim gibi ne iş olsa yaparım diye kasmıyor dolayısıyla konsantre olabiliyorlar ve güzel işler çıkartıyorlar.

Not: Eğer sitenizi WordPress-Blogger-Tumblr arasında taşımak isterseniz ayrıntılı bir Site Taşıma Rehberi de yazdım. Yani bu blog oluşturma hizmetini seçtim pikaçu, kaderim helalim ilelebet bu durumu yok. İnternette çare tükenmez. Yürümedi mi geç başka blog servisine. Ama her taşınma gibi o kadar yorucu bir işlem ki hiç tavsiye etmem.

3. WordPress.com

WordPress.com, rakipleri blogspot ve tumblr hizmetiyle sundukları hemen hemen aynı, kullaniciadi.wordpress.com mantığıyla çalışıyor. Blog dünyasında bu hizmetlere üç büyükler diyebiliriz. WordPress.com’un özelliği ücretli wordpress hizmetinin ücretsiz ve biraz sınırlandırmış hali. Sınırlandırılmış diyince aklınıza işe yaramaz olduğu gelmesin belli güvenlik açıklarını engellemek için zorunlu sınırlandırmalar bunlar.

Zorluk Seviyesi: 3

? Kimiler için: Metin paylaşımcıları ve wordpress arayüzüne alışmış kişiler için uygun.

+ Artıları: Ağabeyi özgür ama harici server’a ihtiyacı olduğu için paralı WordPress.org’un gölgesinde kalsa da ücretsiz bir alternatif; çünkü hosting’i kendi içinde. Daha çok Blogspot’a benzeyen arayüzüyle yine kullanıcı dostu. Diğer üçü gibi DNS yönlendirmesi yapabiliyorsunuz fakat bu gibi küçük ek hizmetlerin ve diğer temaların ücretli olması can sıkıcı. Çökme sorunu yok güncellemeleri firma otomatik olarak gerçekleştiriyor. Tumblr gibi kendine has bir sosyal medyası olduğundan arkadaş edinmek mümkün.

– Eksileri: Tasarımsal yapılacaklar sınırlı, eğer WordPress.org kullandıysanız kendinizi çok sınırlandırılmış hissedebilirsiniz. Ücretli DNS yönlendirmesi ve ücretli eklentiler…

* Örnek: Takip edilesi tanıdığım bir örnek agraphadogmata.wordpress.com ayrıca başarılı bir pinner, sitenin gördüğünüz gibi tasarım mantığı grid yerleşimi aynı blogspot.

Profesyonel Blog Servisi Çözümü

4. WordPress.org

İşte bu profesyonel tasarıma imkan veren ve her bir şeyini özgürce düzenleyebileceğiniz bir blog sitesi. İnternet yoluna gerçekten baş koymuş ve her bir köşesini inci gibi işlemeye niyet etmiş kullanıcılar için öneriyorum. Fakat böyle bir imkanın da bedelini ödemek gerekiyor. Uygun bir sunucu ve alanadı kiralamanız gerekmekte. Dediğim gibi sürekli bakım istiyor ancak elinizde sürekli güncellenen harika bir scirpt var.

Zorluk Seviyesi: 5

? Kimiler için: WordPress.org sadece iyi bir blog hizmeti değil. Her yola gelebilen bir site tasarım ortamı. Bu site de diğer bağımsız sitelerim dahil hepsine wordpress ile başladım ve çok memnunum. Yazılım mühendisi seviyesinde kullanıcılar için tembelleştirecek kolaylıkları var. İnsan rahata alışınca kendini geliştiremiyor. Fakat sadece Web-Grafik veya WebMaster’lık işleriyle meşgulseniz bu ortam işinizi görecektir. Bunu dışındaki giriş seviyesindeki kullanıcılara tavsiye etmiyorum.

+ Artıları: Tasarım özgürlüğü HTML, CSS ve PHP bilginizle sınırlı. En çok tercih edilen ve sevilen blog temelli site tasarım arayüzü. Ücretli ve ücretsiz bir çok eklenti imkanı. Her şeyi yapabileceğiniz bir ortam.

– Eksileri: Sürekli bakım istiyor. Güncellemeleri otomatik değil. Kendi haline bırakıldığında çökme imkanı var. Barındırma (hosting) hizmeti ve kiralanmış bir alanadı istiyor. Bu da bu hizmeti ücretli yapıyor. Ek 2016: Para kazandırmadığı sürece büyük bir emek ve zaman sömürücüsüne dönüşebiliyor, bu nedenle bu site hariç hizmet verdiğim diğer tüm amatör amaçlı siteleri, işlevine göre yukarıda saydığım blog servislerine taşıdım. Taşımak zor ama değerli bir içerik varsa katlanıyorsunuz.

* Örnek: En yakın örnek bu site. Ekleyeceğiniz plug-in’ler ile istediğiniz değişikliği yapabiliyorsunuz. Bu sitede kullandığım WordPress çekirdeği ve eklentileri ile ilgili teknik bilgi için WordPress Sırlarım adlı yazıma bakabilirsiniz.

Konuya Göre Çözüm Blogları

5. Scoop.it

Blog piyasasının köşe taşları üç büyükler tarafından tutulmuş. Tüm bunlara rağmen bir hizmet farklı bakış tarzıyla tutunmuş görünüyor. Şahsen ben çok sevdim. Üstelik kullanımı çok kolay arayüzü yok gibi. Sadece paylaş anlamına gelen scoop.it özelliği var. Pinterest’in makaleli olanı diyebiliriz. Aşağıda güzel bir tanıtım videosu var.

Zorluk Seviyesi: 1

? Kimiler için: Genelde yazmaktan çok belirli siteleri videoları yani internette kendinize uygun konularda edindiğiniz tecrübeleri belli başlıklar altında toplayıp paylaşmak için ideal.

+ Artıları: Gördüğüm en kolaya arayüze sahip. Birçok sosyal medya hizmetiyle (tumblr, facebook, twitter…) uyumlu. Dolayısıyla yaptığınız paylaşım kayıtlı tüm sosyal medya hesaplarınıza anında gidiyor bu da başarılı bir indekslenme yani duyurulmayı sağlıyor.

– Eksileri: Tek bir şablona alışmanız gerekiyor. Gelişmiş hizmetleri için abonelik ücreti istiyorlar. Ücretsiz hizmetinde ise en fazla 5 liste oluşturma hakkınızın olması. DNS yönlendirmesi için bile para istiyorlar. Ek 2016: İlk çıktığındaki o popülerliğini yitirmiş durumda.

* Örnek: İsterseniz buradan oluşturduğum başlıkları inceleyebilirsiniz: www.scoop.it/u/serdar

6. ResearchGate

Edit (29.05.2017): Academia.edu’nun paralıya geçmesiyle araştırıcılar büyük hayal kırıklığına uğradılar. CERN server’larının olduğu Zenodo iyi bir alternatif olabilir ama yeni çıktığı için arayüzü sosyal bilimciler için kullanışlı değil. Aşağıdaki örnekler academie.edu linki olsa da şimdilik ResearchGate’i öneriyorum.

Bir çeşit ücretsiz özgür makale deposu, sade ve sabit bir arayüzü var. Dilerseniz makalenizin açıklamasını ve yayınlandığı tarihi veya sadece bulunduğu sitenin bağlantısını verebiliyorsunuz, eğer insaflı bir hocaysanız tüm makalenin pdf’ini buraya yükleyebiliyorsunuz. Sitenin PDF oynatıcı sayesinde okuyucu makaleyi indirmek zorunda kalmadan içine bakabiliyor. Ayrıca hangi makaleniz kaç kere okunmuş ne ilgi çekmiş bir tablo içinde görme şansınız da var.

Zorluk Seviyesi: 1

? Kimiler için: Öncelikle akademisyenler ve akademik makalelerini tüm dünya ile paylaşmak, akademik ve bilimsel konuları birinci elden takip etmek isteyenler için.

+ Artıları: Makalelerin özgürce paylaşılabildiği bir çevre yaratma hedefindeler. Kaliteli arama konuları ve kategori oluşturma şansı. Karmaşık bir makale külliyatınız varsa bile basit ara yüzüyle derli toplu bir sınıflandırma yapmak çok kolay. Mühendislik bitirme projemi koydum ve en çok okunan makalelerden biri oldu. Ta Hindistan’dan teşekkür mesajları aldım. Bu yazının makalesi de orada.

– Eksileri: Tasarım seçeneği hiç yok.

* Örnek: Burada hesap açmak için ille de üniversite vb. kurumlarda çalışıyor olmak gerekli sanıyordum. Bağımsız araştırmacılar bile hesap açabiliyormuş, çok hoş. Akademik bir gönül yarasına sahip olduğum için hemen koşup bir hesap açtım. hacettepe.academia.edu/Serdar

7. Medium

Bu yazıda mümkün olduğunca farklı ve önde gelen güncel servislerden örnek vermeye çalışıyorum. Yukarıda saydıklarımdan dişe dokunur bir farkı olan ve az 2014’te gözüme çarpan bir başka blog servisi ise Medium. 2012’de Twitter’ın kurucularından Evan Williams tarafından açılan, blog ile twitter arası, 140 karakterden daha fazlasını isteyen ama takipçi sayısı gibi egosentirik yaklaşımları körüklemekten kaçınan, konu odaklı bir blog hizmeti.

Zorluk Seviyesi: 1 (gerçekten çok kolay)

? Kimiler için: Twitter sadeliğinde daha uzun cümleler kurmak ve paylaşmak isteyenler için. Markalar ve fenomen olmak isteyenler için pek şart değil. Gözünüz twitter’a alışmışsa yadırgamayacağınıza eminim. Scoop.it gibi sevdiğiniz makaleleri de listeleyebiliyorsunuz ve Medium’un tasarımı daha ferah.

+ Artıları: Okunaklı, minimalist ve sade tasarım. Facebook ve Twitter ile kolay kayıt ve paylaşım olanağı. Yazar değil, konu odaklı yaklaşım; herhangi bir siteden Scoop.it’in yaptığı gibi metni import edebiliyorsunuz, aynı Scoop.it gibi metni nereden alıntıladığınızı gösteriyor. Ayrıca metne not da düşebiliyorsunuz.

– Eksileri: Takipçi kasıp çok okunan bir hesaba sahip olsanız da reklam geliri sağlamanız şimdilik imkansız. Belki en iyi blog sitesi servisi değil ama kaderi ne olacak kimse kestiremiyor. Mesela yukarıda saydıklarımın belli kitleleri var ama medium şimdilik kapalı kutu. Kalıcı olmaları için bir kaç yeniliğe daha ihtiyaçları var.

* Örnek: Şöyle bir tur atın isterseniz: Medium Nedir?

Medium.com, Scoop.it hatta Facebook, Twitter, İnstagram gibi siteler asıl blogunuzu destekleme amaçlı kullanılabilir. Yazılarınızda seçtiğiniz bir kategoriyi bu servislerde sergileyip içeriğinizi değerlendirebilirsiniz. Mesela şiirleriniz veya el çizimleriniz gibi… Çünkü ne var ne yoksa tek bir blogta toplamak siteyi de karmaşık bir hale sokuyor ve tasarımı zorlaştırıyor. Video paylaşılan blog tasarımı ile salt metin paylaşılan blogun tasarım ihtiyaçları farklı olacaktır.

8. Gazete Blogları

Yukarıdakilerin hepsine alternatif olarak gazete bloglarını sayabiliriz. Türkiye’de şu an Milliyet Blog ile Radikal Blog gittikçe popülerleşiyordu, Hürriyet de yazarkafe diye bir şey çıkartmış ama gözüm tutmadı çünkü asıl siteleri çok karışık ve aşırı reklamlı, yazılarınızı haber gibi paylaşmıyor en alta küçük bir iki link veriyor (29.12.2014).

Gazete blogları “kullaniciadi.gazeteadi.com” gibi bir domain altında, basit bir arayüzle ve gazete profilinizle iç içe kullanabileceğiniz, Google tarafından kolayca indekslenebilen bir alternatif. Vatandaş gazeteciliğine ilgi duyan, internet gazetelerini sıklıkla okuyan, yorum yapan kişiler için ideal. Eğer makaleniz beğenilirse gazete ana sayfasında yayınlanma şansı da oluyor. Bu da bu türün en cazip özelliği. Aşağıdaki reklam videosu hemen gidip hesap açmama yetmişti tabi uzun sürmedi etkisi, çünkü ayrı bir emek ve özen istiyor. Yurtdışında tutan bir yöntem, ülkemizin ise henüz bu kadar özgür bir basın hizmetine hazır olmadığını düşünüyorum.

Zorluk Seviyesi: 2

? Kimiler için: İnternet üzerinde gazete okumayı ve yorum yapmayı seven, köşe yazısı gibi yazı yazabilen blog heveslileri için biçilmiş kaftan.

+ Artıları: Eğer iyi bir makale yazabilirseniz yazınız gazetede yayınlanabilir. Radikal’in konu hakkında tanıtım videosu insanı gaza getirmeye yetiyor. Okunabilirlik ve sesinizi duyurma açısından diğer alternatifleri arasında bir adım önde. Radikal gazetesi kağıda veda edip online yayıncılığa geçtikten sonra gazete bloggerlarına daha çok ağrılık verdi. Bu tür içerisinde en başarılısı şimdilik Radikal Blog (29.12.2014).

– Eksileri: Tasarım seçeneği yok. Sadece tek bir formata uyum sağlamak durumundasınız.

Edit 2016: Radikal gazetesi ülkemizdeki zihin ve ifade özgürlüğüne fazla gelmiş olacak ki kapatıldı, dolayısıyla iyi işleyen bir blog uygulaması da kapatılmış oldu. Böyle anlarda aklıma hep devrim arabaları filmi geliyor nedense.

* Örnek: Sizinle tanıştırmak istediğim iyi bir örnek yazarım var: Emek Erez kendisi radikal blog ile başlayıp daha sonra WordPress tabanlı bir Gazete Blogunda yazmaya başladı. Böyle bir alternatif de var. Fakat devasa radikal okurlarını toplaması bu küçük gazeteler için gerçekten zor. Büyüyen kapatılıyor, ilgi gören bertaraf ediliyor. Bu ha özgür basının yetişmesi için uygun bir ortam olmuyor.

9. Soru-Cevap Blogları

Tam olarak blog diyemeyiz; fakat kullanımı basit ve video yüklenebildiğinden vblog (video blog) kategorisinde kabul edebiliriz. Twitter ile Youtube’u birleşimi gibi. İki popüler örnek var Formspring (2013’te kapandı) ve Ask.fm zaten fazlasına gerek yok. (Bu soru-cevap hizmeti Tumblr içinde olsa da o bu siteler kadar popüler değil.) Özetle insanlar geliyor ve anonim soru soruyor. Siz de ister yazılı ister videolu cevaplıyorsunuz. Dünyada soru cevap amacıyla kullanıyor; ancak ülkemizde ergen kesimin tercih ettiği bir sosyal dalaşma yöntemi, inanmıyorsanız buraya tıklayarak ask.fm top 10 listesini görebilirsiniz.

Zorluk Seviyesi: 1

? Kimiler için: Her türlü soruya cevap verebilecek belli bir takipçiye sahip profiller için.

+ Artıları: Yazma yeteneği gerekmiyor. Sosyal olarak birebir diyalog söz konusu, tabi şizofren gibi kendi kendinize soru sormuyorsanız.

– Eksileri: Ergen kullanıcı kitlesi. Tasarım sabit.

Özet

Özetle, en iyi blog sitesi çözümü diye bir şey yoktur, ihtiyacınıza en uygun blog servisi vardır. İhtiyacınızı iyi belirlemeniz gerekiyor. Yukarıda saydığım tüm hizmetleri deneme fırsatım oldu. Ve 2016 yılına geldiğimizde genel olarak söyle bir sınıflandırmaya gittiğim keşfettim. Çok önemli ve müşteriye her türlü olanağı sağlamak istediğiniz bir site ise WordPress.org, yoğun içerikli ücretsiz ve şık bir site çözümü için Blogspot (fakat çok uğraştırır), kişisel özgür bir blog sitesi için de Tumblr öneriyorum. Diğer blog siteleri ve hizmetler ancak asıl sitenizi desteklemek amaçlı faydalı olabilir kanaatindeyim.

Herkese iyi bloglamalar dilerim. 17.10.2016